ပဋာစာရီ

သူေဌးသမီး ပဋာစာရာ (ပဋာစာရီ)သည္ မိဘအိမ္တြင္ ခိုင္းေစထားေသာ လူငယ္ႏွင့္ ခ်စ္ႀကိဳက္ျပီး အိမ္မွထြက္ေျပး၏။ သားႏွစ္ေယာက္ရခါမွ မိဘထံ ျပန္လာရာ လမ္းခုလတ္တြင္ လင္ေယာက်္ား ေျမြကိုက္၍ ေသ၏။ သားငယ္ကို စြန္ခ်ီ၍ သားႀကီး ေရနစ္ေသဆံုးျပန္သည္။
ေသာကပရိေဒဝျဖင့္ တေယာက္တည္းး ဆက္လက္သြား၍ မိဘျမိဳ႔သို႔ ေရာက္လာရာ၌ အမိအဖႏွင့္ ေမာင္တို႔ ၃-ဦး မီးေလာင္ ေသဆံုးေနသည္ကို ေတြ႔ရျပန္၏။ ဤသို႔ သား-လင္-မိဘ-ေမာင္- ၆-ဦးစလံုး ေသဆံုးမႈ ၾကံဳရေသာ အျဖစ္ေၾကာင့္ ရူးသြပ္ေသာအျဖစ္သို႔ ေရာက္သြားသည္။ အဝတ္မကပ္ဘဲ ဟိုဟိုသည္သည္ ေရာက္တတ္ရာရာ သြားေနေလသည္။ 
“သားငယ္ကို စြန္သုပ္၊ ေရျမဳပ္၍ သားႀကီးေသ၊ လင္သက္ေဝ ေျမြခဲ၊ အိမ္လဲလို႔ မိႏွင့္ဖ၊ ေမာင္ကစ ဆံုးေခ်ျပီ”ဟု အလီလီရြတ္ဆို၍ သြားေနရင္း ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္ ျမတ္ဘုရားထံ ေရာက္လာခဲ့ေလသည္။ ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္ကို ၾကားနာရျပီး ေသာတာပန္တည္ကာ ေထရီမ ျဖစ္လာသည္။ တေန႔ေသာအခါ  ပဋာစာရာသည္ ေျခေဆးေရ၏ ရပ္တန္႔မႈကိုၾကည့္ျပီး အရြယ္သံုးပါး၏ ပ်က္စီးျခင္းကို ဆင္ျခင္ရာ ဘုရားရွင္က ဂႏၶကုဋီမွေန၍ ေရာင္ျခည္ေတာ္လႊတ္လ်က္ ခႏၶာငါးပါး ျဖစ္ပ်က္မႈကို ေဟာေတာ္မူသည္။

ပါဠိဂါထာ
ေယာ စ ဝႆသတံ ဇီေဝ၊ အပႆံ ဥဒယဗၺယံ။
ဧကာဟံ ဇီဝိတံ ေသေယ်ာ၊ ပႆေတာ ဥဒယဗၺယံ။

ျမန္မာျပန္
ခႏၶာငါးပါး၏ အျဖစ္အပ်က္ကို မရႈမျမင္ဘဲ အႏွစ္တရာပတ္လံုး အသက္ရွည္ရျခင္းထက္ 
ခႏၶာငါးပါး၏ အျဖစ္အပ်က္ကို မျပတ္ရႈျမင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္၏ တရက္မွ် အသက္ရွည္ရျခင္းသည္ ျမတ္၏။

ေဆာင္ပုဒ္
ခႏၶာငါးတန္၊ ျဖစ္ပ်က္ဟန္ကို၊ ဉာဏ္ျဖင့္မယွဥ္၊ မသိျမင္မူ၊
ႏွစ္လွ်င္တစ္ရာ၊ သက္ရွည္ပါလည္း၊ ဘာအက်ိဳးမွ်၊ ရွာမရတည့္။
ခဏျဖစ္လ်က္၊ ခဏပ်က္ကို၊ ႏွစ္သက္ဉာဏ္ေမြ႔၊ ထင္ရွားေတြ႔က၊
တေန႔မွ်သာ၊ ေနရပါလည္း၊ တရာသက္ထက္၊ အျမတ္ထြက္၏။
(သဟႆဝဂ္၊ ပဋာစာရာ ဝတၳဳ)

ကံတူအက်ိဳးေပး

ေမ်ာက္ေခ်ာပင္ ရြာကေလးသည္ အိမ္ေျခ ၈၀-ခန္ ့သာ ရွိပါသည္။ထိုရြာသည္ အေနာက္ရိုးမမွ စီးဆင္းေသာ ေခ်ာင္းနံ ေဘး၌ တည္ရွိပါသည္။ထိုေခ်ာင္းသည္ ေႏြရာသီတြင္ ေရနည္းေသာ္လည္း မိုးရာသီ၌ မိုးႀကီးလွ်င္ ေရအလြန္မ်ားျပီး ေတာင္က်ေရ စီးလည္း အလြန္သန္ပါသည္။ရြာသူရြာသားမ်ားသည္ လယ္ယာလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ျပီး အသက္ေမြးၾကပါသည္။ 
                                                                                                                         ထိုရြာကေလးတြင္ ဖိုးျပားတို ့မိသားစု ေနထိုင္ႀကပါသည္။ဖိုးျပားတို ့အိမ္တြင္ ဖိုးျပား၏ ဇနီးႏွင့္ လူမမည္ သမီး ႏွစ္ဦး ရွိပါ သည္။ဖိုးျပားသည္ အသက္ ၃၀-ပင္ မျပည့္ေသးပါ။သူသည္ အတည္တက် အလုပ္ကိုင္ မရွိသျဖင့္ ႀကံဳရာ က်ပန္း အလုပ္မ်ားကို သာ လုပ္ပါသည္။ျမိဳ ့ေပၚရွိ ႏြားသတ္ရံု၊ဝက္သတ္ရံုတို ့က ဝယ္ခိုင္းေသာ ႏြား-ဝက္တို ့ကို ဝယ္ျပီး ျမိဳ ့ကို ပို ့ေပးသည္။ထို ့အျပင္ ငါးရွာ၊ဖားရွာ အလုပ္ကိုလည္း လုပ္သည္။သူ၏ ဇနီးမွာ လယ္ထဲ၊ယာထဲတြင္ တစ္ေနကုန္ လယ္ကုူလီ၊ယာကူလီ လုပ္ပါသည္။ဖိုး ျပား သည္ သားသတ္ရံုမွ ေပးေသာ ဟင္းလ်ာမ်ားကို ရရွိေသာ္လည္း အေပါင္းအသင္း မ်ားႏွင့္သာ ခ်က္ျပဳတ္ေသာက္စား မူးယစ္ ၍ ေပ်ာ္ပါးေနသည္က မ်ားသည္။စားေသာက္ျပီး ပိုလွ်ံမွ အိမ္သားမ်ား စားႀကရသည္။ထို ့အျပင္ ဖိုးျပားသည္ ေခြးသားကိုလည္း အလြန္ ႀကိဳက္သည္။                                                                                                                                              မႀကာခဏပင္ အေပါင္းအသင္းမ်ားႏွင့္ ေခြးမ်ားသတ္ျပီး ခ်က္စားေလ့ ရွိႀကသည္။ တစ္ေန ့တြင္ ေခ်ာင္းတစ္ဖက္ကမ္းရြာ မွ သူငယ္ခ်င္း လွထူး၊ဖိုးေထာင္တို႔ေရာက္လာၾကသည္။ 
                                                                                                                               “ေဟ့ေကာင္ ဖိုးျပား၊တို ့လည္း ဟိုဟင္း မစားရတာ ႀကာျပီကြ။ငါတို ့လည္း ရွာဝယ္တာ၊ဘယ္မွာမွ မရဘူး၊မင္းႀကိဳးစားႀကည့္ပါဦးကြာ”ဟု ေျပာသည္။                                                                                                                                     “ေအး ငါလည္း စားခ်င္ေနျပီကြ။ငါ ျဖစ္ေအာင္ စီစဥ္ခဲ့မယ္။မင္းတို ့ျပန္ႀက၊ခ်က္ဖို ့ျပဳတ္ဖို ့နဲ ့အရက္ကို မင္းတို ့စီစဥ္ထား ႀက။ညေန ငါလာခဲ့မယ္”ဟု ဖိုးျပားကမွာလိုက္သည္။                                                                                                                  ထို ့ေနာက္ ဖိုးျပား အႀကံ ပက္စက္ေလျပီ။ဇနီးသည္ လယ္ထဲမွ မျပန္မီ၊ကေလးေတြ ေက်ာင္းက မျပန္မီ အိမ္တြင္ ေမြး ထားေသာ ေခြးကို ဂုန္နီအိတ္ျဖင့္ ထည့္ကာ ႀကိဳးျဖင့္ စည္း၍ ေခ်ာင္းထဲသို ့ အသံမႀကားရေအာင္ ေရႏွစ္၍ သတ္လိုက္ေတာ့သည္ ေသျပီ ဆိုမွ ထိုအိတ္ကို ထမ္း၍ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ ခိ်န္းထားေသာ ေနရာသို ့သြားသည္။ေခ်ာင္းႏွင့္ မနီးမေဝးတြင္ သူတို ့ေပ်ာ္ပြဲ စားေနႀက တဲကေလး တစ္လံုးရွိသည္။ဖိုးျပား ေရာက္သည္ႏွင့္ အသင့္ ေစာင့္ေနႀကေသာ လွထူးတို ့အဖြဲ ့က အလ်င္အျမန္ ကိုင္ တြယ္ ခ်က္ျပဳတ္ ႀကသည္။                                                                                                                                              ေခြးသားဟင္း က်က္သည့္အခါ အသင့္ယူလာေသာ အရက္မ်ားႏွင့္ သူငယ္ခ်င္း တစ္စု ေပ်ာ္ရႊင္စြာ စားေသာက္ႀကေလ သည္။မိုးသည္ တဖြဲဖြဲ ရြာေနရာမွာ တျဖည္းျဖည္း သည္းထန္ လာသည္။“ေဟ့ေကာင္ ဖိုးျပား၊မင္းရြာမျပန္နဲ ့၊ေခ်ာင္းေရတိုးလိမ့္ မယ္”ဟု လွထူးက ေျပာသည္။                                                                                                                                  “မျဖစ္ဘူး သူငယ္ခ်င္း၊ငါ့မိန္းမက အေစာႀကီး လယ္ထဲ ဆင္းရတယ္။သူသြားေတာ့ ကေလးေတြ စားဖို ့ေသာက္ဖို ့ငါပဲ ခ်က္ရတယ္ကြာ။ဒီေခ်ာင္းေရေလာက္ေတာ့ ကူးေနက်ပါကြာ။ခါးေလာက္ထက္ မပိုပါဘူး”ဟု ဖိုးျပားက ျပန္ေျပာသည္။                      “ကဲ ေမွာင္စ ပ်ိဳးလာျပီ။လက္စ သတ္လိုက္ႀကစို ့ကြာ။ဖိုးျပား၊ဒီမွာ မအိပ္ရင္ ဖိုးေထာင္ လိုက္ပို ့လိုက္။မင္းက လူလြတ္ဆို ေတာ့ မနက္မွ ျပန္လာလဲ ရတယ္။မင္းအိမ္ကို တို ့ေျပာလိုက္မယ္”ဟု လွထူးက အစီအစဥ္ ဆြဲသည္။လက္က်န္ အစားအေသာက္ မ်ားကို သူတို ့တစ္ေတြ အကုန္ ရွင္းလုိက္ႀကသည္။ထို ့ေနာက္ တဲအတြင္းမွ လူ ၅-ေယာက္ ဒယီးဒယိုင္ႏွင့္ ထြက္လာႀကသည္။ လွထူးႏွင့္ အေဖာ္ ႏွစ္ေယာက္မွာ သူတို ့ရြာဘက္သို ့ျပန္ျပီး ဖိုးျပားႏွင့္ ဖိုးေထာင္မွာ ေခ်ာင္းကမ္းဘက္သို ့ေလွ်ာက္လာႀကသည္။ အာေလး၊လွ်ာေလးႀကီးမ်ားျဖင့္ တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ ႏႈတ္ဆက္လိုက္ႀကေသးသည္။                                                                                                      ေခ်ာင္းေရစပ္သို ့ေရာက္ေသာအခါ “ဖိုးေထာင္၊ခါးေတာင္းက်ိဳက္ကြာ။ေရကေတာ့ ခါးေလာက္နီးပါးပဲ ရွိတယ္။ဒါေပမယ့္ ေရစီး သန္တယ္ကြ”ဟု ဖိုးျပားက  ေျပာသည္။သူငယ္ခ်င္း ႏွစ္ေယာက္ တစ္လွမ္းခ်င္း ေရထဲသို ့ဆင္းသြားႀကသည္။ေရလယ္သို ့ ေရာက္ေသာအခါ ဖိုးျပားသည္ ေရညွိတက္ေနေသာ ေက်ာက္တံုးကို နင္းမိျပီး ယိုင္လဲသြားသည္။                                                     “ဟာ……လုပ္ပါဦး သူငယ္ခ်င္း”ဟု တစ္ခ်က္ ေအာ္လိုက္၏။ထိုအခါ ဖိုးေထာင္က လွမ္းဆြဲလိုက္ေသာ္လည္း အေမွာင္ထဲ တြင္ ဖိုးျပားကို မဆြဲမိဘဲ သူပါ အရွိန္လြန္၍ လဲက်သြားသည္။ေရစီးကလည္း ႀကမ္း၊အရက္မူးသည့္ အရွိန္ကလည္း ရွိသျဖင့္ ႏွစ္ဦး စလံုး တလိမ့္ေခါက္ေကြး ေမ်ာပါသြားသည္။                                                                                                                    ေနာက္တစ္ေန ့တြင္ ဖိုးျပားႏွင့္ ဖိုးေထာင္တို ့ေရနစ္ ေသဆံးုေႀကာင္း သတင္း ႀကားရပါေလေတာ့၏။ သူငယ္ခ်င္း ႏွစ္ ေယာက္၏ ကံႀကမၼာကား “ကံတူ အက်ိဳးေပး”ဟု ဆိုရမည္ ျဖစ္ပါေတာ့ သတည္း။ 

                                                                တင္ထြန္းေအာင္(ေရႊရဲေျမ)                                                                                                                                      ျမတ္မဂၤလာ--------၂၀၁၂-ခုႏွစ္၊ဧျပီလ 

"ဘုရားပြင့္ရာ ကပ္ကမၻာ "

သတၱ၀ါတစ္ဦး တစ္ေယာက္သည္ သံသရာက်င္လည္ရာ၌ မေရမတြက္ ႏိုင္ေသာ ကပ္ကမၻာတို႔ကို ေက်ာ္လႊား ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္။ သႏၲိသုချဖစ္ေသာ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳမွသာ သံသရာအလည္ ျပတ္၍ ကပ္ကမၻာတို႔ကို ေက်ာ္ျဖတ္ရမႈမွ ကင္းေ၀းေတာ့၏။ ထုိသို႔ ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ရေသာ မေရမတြက္ ႏိုင္ေသာ ကပ္ကမၻာမ်ားအနက္ ဘုရားရွင္မ်ားပြင့္ရာ ကပ္ကမၻာသည္ လြန္မင္းစြာ နည္းပါးၿပီး ဘုရားရွင္မ်ား မပြင့္ေသာ သုညကပ္ကမၻာမ်ားကသာ မေရမတြက္ ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ မ်ားလွပါသည္။ ဘုရားရွင္မ်ားပြင့္ေသာ ကမၻာသည္ ---
(၁) သာရကမၻာ
(၂) မ႑ကမၻာ
(၃) ၀ရကမၻာ
(၄) သာရမ႑ကမၻာ
(၅) ဘဒၵကမၻာ ဟု ငါးမ်ဳိးရွိသည္။
ထိုငါးမ်ဳိးေသာ ကပ္ကမၻာတို႔အနက္ သာရကမၻာတြင္ ဘုရားရွင္တစ္ဆူသာ၊ မ႑ကမၻာတြင္ ဘုရားရွင္ႏွစ္ဆူ၊ ၀ရကမၻာ တြင္ ဘုရားရွင္သံုးဆူ၊ သာရမ႑ကမၻာတြင္ ဘုရားရွင္ေလးဆူတို႔ အသီး သီးပြင့္ေတာ္မူခဲ့ၾကၿပီး ဤဘဒၵကမၻာတြင္ ဘုရားရွင္ငါးဆူတို႔ ပြင့္ေတာ္မူၾကပါမည္။ ဤဘဒၵကမၻာ၌ ေလးဆူေျမာက္ ေဂါတမဘုရားရွင္ ပြင့္ေတာ္မူၿပီးျဖစ္၍ ယခုအခ်ိန္သည္ ထိုေဂါတမဘုရားရွင္၏ သာသနာေတာ္တြင္း ကာလျဖစ္ပါသည္။
ကြၽႏ္ုပ္တို႔၏ ေဂါတမဘုရားရွင္သည္ အေလာင္းေတာ္ဘ၀ျဖင့္ ဘုရားျဖစ္ဖို႔ရန္ စိတ္ေတာ္၌ ၾကံစည္ဆုေတာင္းခဲ့သည့္ ကာလက ခုနစ္အသေခ်ၤ၊ ႏႈတ္ေတာ္၌ ဆုေတာင္းေပးခဲ့ေသာ ကာလက ကိုးအသေခ်ၤ၊ ကိုယ္ႏႈတ္စိတ္တို႔ျဖင့္ ဆုေတာင္းခဲ့ေသာ ကာလက ေလးအသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္း ေပါင္းအသေခ်ၤႏွစ္ဆယ္ႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္းတို႔ တိုင္တိုင္ ဆုေတာင္းခဲ့ပါသည္။ ထုိသို႔ ဆုေတာင္းခဲ့ေသာ ကာလမ်ားအနက္ ဘုရားျဖစ္ရန္ က်ိန္းေသေသာ နိယတဗ်ာဒိတ္ခံယူ ရရွိခဲ့သည့္ ကာလမွာ ေလးအသေခၤ်ႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္းျဖစ္၏။ ထိုေလးအသေခ်ၤႏွင့္ ကမၻာတစ္သိန္း ကာလ အတြင္း ေနာက္ဆံုး ပြင့္ေတာ္မူေသာ ကြၽႏ္ုပ္တို႔၏ ေဂါတမဘုရားရွင္ အပါအ၀င္ ပြင့္ေတာ္မူၿပီး ဘုရားရွင္မ်ားမွာ ---
(၁) တဏွကၤရာ ဘုရားရွင္
(၂) ေမဓကၤရာ ဘုရားရွင္
(၃) သရဏကၤရာ ဘုရားရွင္
(၄) ဒီပကၤရာ ဘုရားရွင္
(၅) ေကာ႑ည ဘုရားရွင္
(၆) မဂၤလ ဘုရားရွင္
(၇) သုမန ဘုရားရွင္
(၈) ေရ၀တ ဘုရားရွင္
(၉) ေသာဘိတ ဘုရားရွင္
(၁၀) အေနာမဒႆီ ဘုရားရွင္
(၁၁) ပဒုမ ဘုရားရွင္
(၁၂) နာရဒ ဘုရားရွင္
(၁၃) ပဒုမုတၱရ ဘုရားရွင္
(၁၄) သုေမဓ ဘုရားရွင္
(၁၅) သုဇာတ ဘုရားရွင္
(၁၆) ပိယဒႆီ ဘုရားရွင္
(၁၇) အတၳဒႆီ ဘုရားရွင္
(၁၈) ဓမၼဒႆီ ဘုရားရွင္
(၁၉) သိဒၶတၳ ဘုရားရွင္
(၂၀) တိႆ ဘုရားရွင္
(၂၁) ဖုႆ ဘုရားရွင္
(၂၂) ၀ိပႆီ ဘုရားရွင္
(၂၃) သိခီ ဘုရားရွင္
(၂၄) ေ၀ႆဘူ ဘုရားရွင္
(၂၅) ကကုသႏၶ ဘုရားရွင္
(၂၆) ေကာဏာဂမန ဘုရားရွင္
(၂၇) ကႆပ ဘုရားရွင္
(၂၈) ေဂါတမ ဘုရားရွင္ ဟူ၍ႏွစ္ဆယ့္ရွစ္ပါး (ႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူ) တိ႔ုျဖစ္ပါသည္။
ထိုႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူေသာ ဘုရားရွင္တို႔အနက္ ႏွစ္ဆယ့္ေလးပါးေသာ ဘုရားရွင္တို႔၏ အထံေတာ္တြင္ ကြၽႏ္ုပ္တို႔၏ ေဂါတမဘုရားရွင္သည္ နိယတဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ဆင္ျမန္းရရွိေတာ္မူခဲ့သည္။ ေဂါတမဗုဒၶ ေလာင္းလ်ာသည္ ထိုသာရ မ႑ကမၻာ၌ ပြင့္ေတာ္မူေသာ ဘုရားရွင္ေလးဆူတို႔အနက္ ေနာက္ဆံုး ျဖစ္ေသာ ဒီပကၤရာဘုရားရွင္ ထံေတာ္ေမွာက္၌ နိယတဗ်ာဒိတ္ကို စတင္ခံယူခဲ့ပါသည္။ ဒီပကၤရာ ဘုရားရွင္ႏွင့္ ကပ္ကမၻာတူတြင္ ပြင့္ေတာ္မူၾကေသာ ဘုရားရွင္ သံုးဆူကိုပါ ထည့္သြင္း၍ ဤဗုဒၶ၀င္၌ ေဖာ္ျပထားပါသည္။
www.dhammaransi.com မွကူးယူေဖာ္ၿပပါသည္။Buddha.jpg

ဘာ့ေၾကာင့္ေျခသုတ္ေပးရတာလဲ

အေမး။    ။အလွဴအိမ္ေတြမွာ ဘုန္းႀကီးေတြႀကြလာရင္ ဘာလုိ႔ တံခါး၀မွာေစာင့္ၿပီး ေျခသုတ္ေပးရတာလဲ။
ကုိယ့္ဘာသာသုတ္ရင္ေရာမရဘူးလား။ အားလံုးအျမင္ရွင္းေအာင္ ေျဖၾကားေပးပါဘုရား
ၿဖိဳး

ၿမိတ္

အေျဖ။     ။ဘုန္းေတာ္မ်ားႀကီးမ်ား အိမ္ၾကြလာရင္ အိမ္ရွင္က ေျခသုတ္ေပးရမယ္ လို႔ ပညတ္ခ်က္ မရွိသလို ဘုန္းႀကီးမ်ားကလည္း မသုတ္ခိုင္းပါဘူး။ ဒါျဖင့္ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုလုပ္ေနတာလည္းဆုိရင္
ဒကာ-ဒကာမေတြမွာရွိတဲ့ စစ္မွန္တဲ့သဒၶါတရားကေန ထြက္ေပၚလာတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြပါလို႔ ေျပာခ်င္တယ္။
ဘုရားရွင္က “ကုသုိလ္မွန္သမွ် ျပည့္စံုေအာင္လုပ္ၾက” လို႔ မိန္႔ေတာ္မူရာမွာ ကုသုိလ္ရႏိုင္တဲ့တရား ဆယ္မ်ဳိးရွိတယ္။ ဒါကို ကုသလကမၼပထ ၁၀ ပါးလို႔လည္း ေခၚတယ္။ ထိုကုသုိလ္ ဆယ္မ်ဳိးထဲ မွာ ေ၀ယ်ာေ၀စၥ ကုသုိလ္ဆိုတာ ပါတယ္။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ ရတနာသံုးပါးနဲ႔စပ္တဲ့ေ၀ယ်ာေ၀စၥ ကုသုိလ္ပါပဲ၊ ဒီေ၀ယ်ာေ၀စၥကုသုိလ္ဆိုတာ သီလကုသုိလ္ထဲမွာ ပါ၀င္တယ္။အခုလို အိမ္ၾကြလာတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားကို ေျခသုတ္ေပးတယ္ဆိုတာကလည္း သံဃာေတာ္မ်ားနဲ႔စပ္တဲ့ ေ၀ယ်ာေ၀စၥကုသုိလ္ကို သူတို႔ ရယူခ်င္လို႔ပါပဲ။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားမွာ ဘယ္သူမွ မသုတ္ေပးလဲ စိတ္ညိဳျငင္မႈ မျဖစ္ပါ ဘူး။ ေျခသုတ္မေပးရင္ ငါ့ကို သုတ္ေပးစမ္းကြ လို႔ လည္း ဘယ္ရဟန္းေတာ္မွ မခုိင္းပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကုိ ခုိင္းေနတာေတာ့ ရွိတယ္။ အဲဒါက ကုသုိလ္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးလႈပ္ေဆာ္ေပးတဲ့ သူတို႔ရင္ထဲ ကလာတဲ့ သဒၶါ တရားပါပဲ။

                  ဓမၼအလင္းေရာင္ ဆိုဒ္မွ ကူးယူေဖာ္ၿပပါသည္။

ေဗာဇၥ်င္အမည္ ရပံု - သေျပကန္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး

‘ေဗာဇၥ်င္’ဆိုတာ ‘ေဗာဇၥ်င္ဂၤ’ ဆိုတဲ့ ပါဠိမွ ဆင္းသက္လာတဲ့ ေဝါဟာရပဲ။

‘ေဗာဇၥ်င္ဂၤ’ဆိုတာလည္း ‘ေဗာဓိ’နဲ႔ ‘အဂၤ’ႏွစ္ပုဒ္ကို ပါဠိနည္းအရ စပ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

‘ေဗာဓိ’မွာ ‘ႏိုးမႈ’ ‘သိမႈ’ အနက္ႏွစ္မ်ိဳးနဲ႔ ဆိုင္ပါတယ္။

အရိယာျဖစ္တဲ့ ဘုရားတပည့္ဟာ ေလာကုတၱရာမဂ္ခဏမွာ သတိ၊ ဓမၼဝိစယ၊ ဝီရိယ၊ ပီတိ၊ ပႆဒၶိ၊ သမာဓိ၊ ဥေပကၡာ တရားခုနစ္ခု အစုအေပါင္းျဖင့္ ကိေလသာအစဥ္ဟူေသာ အိပ္ေပ်ာ္ျခင္းမွ ႏိုးလာတတ္တယ္။

သစၥာေလးပါးကို သိတတ္တယ္။

နိဗၺာန္ကို ကိုယ္ေတြ႕ အသိေရာက္ မ်က္ေမွာက္ျပဳတတ္တယ္။

ဒီေတာ့ သတိစေသာ တရားခုနစ္ပါး အေပါင္းဟာ ကိေလသာဆိုတဲ့ အိပ္ေပ်ာ္ျခင္းမွ ႏိုးေၾကာင္း၊ သစၥာသိေၾကာင္း၊ နိဗၺာန္ကို ကိုယ္ေတြ႕သိေၾကာင္း တရားအစုျဖစ္လို႔ ထိုတရား အစုအေပါင္းကို ‘ေဗာဓိ’ ဆိုရပါတယ္။

‘သတိ’စေသာ တရားတခုခုကိုေတာ့ ထို‘ေဗာဓိ’ေခၚတဲ့ တရားအေပါင္း၏ အစိတ္ ‘အဂၤ’ ဆိုရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ သတိစေသာ တရားတခုစီကို ‘ေဗာဓိအဂၤ’၊ ေဗာဓိေခၚ တရားအစုအေဝး၏ အစိတ္အဂၤါ - ေဗာဇၥ်င္ဂၤလို႔ ဆိုရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

စ်ာနဂၤ - စ်ာနင္၊ မဂၢဂၤ - မဂၢင္ ဆိုတဲ့ အမည္မ်ားလိုပါပဲ။

ဝိတက္၊ ဝိစာရ၊ ပီတိ၊ သုခ၊ ဧကဂၢတာ တရားငါးပါးအေပါင္းကို စ်ာန-စ်ာန္လို႔ ဆိုရၿပီး၊ ထိုစ်ာနမည္တဲ့ တရားထဲက ဝိတက္စေသာ တခုတခုစီကိုေတာ့ စ်ာနအဂၤ - စ်ာန္၏အစိတ္ စ်ာနင္ဆိုရသလိုပါပဲ။

သမၼာဒိ႒ိစေသာ တရားရွစ္ပါးအေပါင္းကို မဂၢ - မဂ္ ဆိုရၿပီး၊ ထိုအေပါင္းမဂ္တြင္ ပါဝင္ေသာ သမၼာဒိ႒ိစေသာ တရားတခုစီ တခုစီကိုေတာ့ မဂၢအဂၤ - မဂ္၏အစိတ္အပိုင္း မဂၢင္ ဆိုရပါတယ္။

ဒီေတာ့ ေဗာဓိနဲ႔ ေဗာဇၥ်င္ဂၤဟာ အေပါင္းနဲ႔ အစိတ္အျဖစ္ျဖင့္ ကြဲျပားၾကတယ္။

သတိစေသာ တရားအေပါင္းနဲ႔ အစိတ္သာ ျဖစ္ၾကတယ္။

ေဗာဇၥ်င္အမည္ရပံု တနည္း

တနည္းအားျဖင့္ သစၥာကုိ သိတတ္ေသာေၾကာင့္ အရိယာျဖစ္တဲ့ ဘုရားတပည့္ကို ‘ေဗာဓိ’ ဆိုရပါတယ္။

အရိယာ ဘုရားတပည့္ သစၥာသိတာ ေနာက္ကေျပာခဲ့တဲ့ သတိစေသာ ခုနစ္ပါးအေပါင္းနဲ႔ သိတာပါပဲ။

ဒါေၾကာင့္ ဒီတရားအေပါင္းနဲ႔ အရိယာသာဝကဟာ မကြဲမျပား တခုတည္းပါပဲ။

ဒါေၾကာင့္ပဲ ‘ေဗာဓိ’ဆိုရတဲ့ အရိယာဘုရားတပည့္၏ အစိတ္အဂၤါလို႔လည္း ဆိုရပါတယ္။

ဒါက ပညတ္အားျဖင့္ ေဗာဇၥ်င္ဆိုရတဲ့နည္းေပါ့။

ေသနဂၤ - စစ္တပ္အဂၤါ၊ ရထဂၤ - ရထားအဂၤါ အစိတ္အပိုင္း ဆိုတာလုိပါပဲ။

ဆင္ ျမင္း ရထား ေျခသည္ အရာဝတၳဳေလးခုအေပါင္းကို ေသနာ - စစ္တပ္ ေခၚတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဆင္ ျမင္း ရထား ေျခသည္ ဝတၳဳသာ အရွိ။ စစ္တပ္ဆိုတာက ထိုေလးခုအေပါင္းကို အစြဲျပဳ ေခၚရတဲ့ အေခၚေဝါဟာရ ပညတ္သာ။

ဒီ ပညတ္ကလည္း သမၼဳတိအရ အရွိပဲမို႔ စစ္တပ္လို႔ပဲ ဆိုရပါတယ္။

အဲဒီ စစ္တပ္ရဲ႕ အစိတ္ ဆင္ ျမင္း စသည္ကိုေတာ့ ေသနဂၤ - စစ္တပ္ရဲ႕ အစိတ္အဂၤါ ဆိုပါတယ္။

ဒါလိုပဲ ဘီး ဝင္႐ိုး စေသာ အစိတ္အပိုင္းေတြ စုေပါင္းမိတဲ့အခါ ‘ရထား’ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရ ျဖစ္လာရတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဘီး ဝင္႐ုိးစေသာ အစိတ္ဝတၳဳသာ။ တကယ္အရွိ ‘ရထား’ဆိုတာက အမည္ေဝါဟာရ ပညတ္မွ်ပဲ။

သို႔ေသာ္လည္း ေဝါဟာရဟာ ေလာကသမၼဳတိ လူအမ်ားရဲ႕ သမုတ္ခ်က္အရ အရွိပဲ။

ဒါေၾကာင့္ ဘီး ဝင္႐ိုး စေသာ အစိတ္အပိုင္းေတြ စုမိတဲ့အခါ ‘ရထား’ဆိုရၿပီး၊ အစိတ္အစိတ္ ဘီး ဝင္႐ိုး စသည္ကိုေတာ့ ရထဂၤ - ရထား၏ အစိတ္အဂၤါ ဆိုရပါတယ္။

အဲဒါလိုပဲ အရိယာ ဘုရားတပည့္ဟာ ဒီတရားအေပါင္းနဲ႔ သစၥာသိတယ္။

အရိယာသာဝကဟာ တကယ္အရွိေတာ့ မဟုတ္ဘူး။

အဝိဇၨမာန ပညတ္ေခၚ၊ ပရမတၳအားျဖင့္ ထင္ရွားမရွိတဲ့ ပညတ္ပါပဲ။

ဒီတရားအေပါင္း အစြဲျပဳ ပညတ္ထားတာျဖစ္ေတာ့ တရားအေပါင္းရဲ႕ အစိတ္ဟာ ပုဂၢိဳလ္၏ အစိတ္လို႔လည္း ဆိုႏိုင္ပါေတာ့တယ္။

ဒါေၾကာင့္ ယခင္ ပထမနည္းအရ သစၥာသိေၾကာင္း သတိစေသာ တရားအေပါင္း၏ အစိတ္အပိုင္းဟုလည္းေကာင္း၊ ယခုနည္းအရ သစၥာျမင္သိ အရိယာသာဝက၏ အဂၤါ အစိတ္အပိုင္းဟုလည္းေကာင္း ေဗာဇၥ်င္၏အနက္ကို သိရပါတယ္။

ဒါက အ႒ကထာလာနည္းမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။

ပါဠိေတာ္နည္းကို ေျပာၾကဦးစို႔။

ပါဠိေတာ္လာအရ ေဗာဇၥ်င္အနက္

ရဟန္းတပါးက “ျမတ္စြာဘုရား ေဗာဇၥ်င္ေတြ ေဗာဇၥ်င္ေတြလို႔ ဆိုၾကပါတယ္၊ ဘယ္မွ်ေလာက္ေသာ အေၾကာင္းျဖင့္ ေဗာဇၥ်င္ေတြလို႔ ဆိုအပ္ပါသလဲ”၊ ဤသို႔ေလွ်ာက္ထားတဲ့အခါ -

“ေဗာဓာယ သံဝတၱႏၲိ ေခါ ဘိကၡဳ တသၼာ ေဗာဇၥ်ဂၤါတိ ဝုစၥႏၲိ”

ရဟန္း နိဗၺာန္ကို သိျခင္းငွာ ျဖစ္ၾကေသာေၾကာင့္ ေဗာဇၥ်င္တရားမ်ားဟု ဆိုရတယ္လို႔ ဘုရားရွင္က ေျဖၾကားေတာ္မူခဲ့တယ္။

ဒီ ဘုရားရွင္ မိန္႔ခြန္းေတာ္အရဆိုလွ်င္ ေဗာဓိ - နိဗၺာန္ကို သိျခင္း၏၊ အဂၤ - အေၾကာင္း၊ ေဗာဇၥ်င္ဂၤ - နိဗၺာန္ကို သိျခင္းအေၾကာင္းလို႔ ေဗာဇၥ်င္အနက္ရလာပါတယ္။

ဒီအနက္က အမွတ္ရ လြယ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ နိဗၺာန္ကို သိျခင္းအေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ သတိစေသာ တရားမ်ားကို ေဗာဇၥ်င္လို႔ ေခၚရေၾကာင္း ဒီပါဠိအရ မွတ္သားဖို႔ပါပဲ။

(အဘိဓဇမဟာရ႒ဂု႐ု၊ ေ႐ႊက်င္နိကာယဥပဥကၠဌ၊ က်မ္းျပဳအေက်ာ္၊ သေျပကန္ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲဝါေသ႒ာဘိဝံသ ၏ “ေဗာဇၥ်င္ခုနစ္ပါး တရားျမတ္ရတနာ”၊ ဒုတိယအႀကိမ္ႏွိပ္-၂၀၀၅၊ စာ ၃၇-၄၀)

(ဆရာေတာ္၏ ပံုတူၾကမ္းပန္းခ်ီကို ေရးဆြဲပူေဇာ္သူ ‘မင္းေက်ာ္ခိုင္’ အား ေက်းဇူးတင္ရွိလ်က္)

မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ ဘဝျဖစ္စဥ္လကၤာမ်ား

(၁)

စစ္ကိုင္းတိုင္းဝယ္၊ ေ႐ႊဘိုနယ္မွ

တင့္တယ္သာယာ၊ ဆိပ္ခြန္႐ြာ၌

ေကာဇာသကၠရာဇ္၊ ေရတြက္စစ္က

တစ္ႏွစ္ေျခာက္ေျခာက္(၁၂၆၆)၊ ခုႏွစ္ေရာက္ေသာ္

ဝင္းေတာက္႐ႊန္းစို၊ ဒု-ဝါဆို၏

ေက်ာ္လိုသံုး(၃)ရက္၊ ေသာၾကာဘက္၌

နံနက္သံုး(၃)ေက်ာ္၊ ဦးကံေတာ္ႏွင့္

ေဒၚေဒၚအုန္းမွ၊ ဖြားျမင္ၾက၍

နာမမည္တြင္၊ တန္ဆာဆင္သည္

‘ေမာင္သြင္’ေခၚၾကေလေတာ့၏။

(၂)

တဆယ့္ႏွစ္(၁၂)ႏွစ္၊ သာမေဏျဖစ္၍

ရွင္သစ္နာမ၊ ‘ေသာဘန’ဟု

ေခၚၾကတြင္က်ယ္၊ သက္ႏွစ္ဆယ္(၂၀)တြင္

တင့္တယ္ရဟန္း၊ သိကၡာပန္းကို

ဆင္ျမန္းပန္ေန၊ စိတ္မေလေအာင္

စာေပၾကိဳးစား၊ သင္မွတ္သားသည္

အမ်ားသာဓုေခၚေလ၏။

(၃)

သက္ေတာ္ႏွစ္ေျခာက္(၂၆)၊ အ႐ြယ္ေရာက္က

လြတ္ေျမာက္သံုးဘံု၊ ႀကံ႐ြယ္တံု၍

သထံုေဇတဝန္၊ မေထရ္မြန္သို႔

အလြန္႐ုိေသ၊ ဆည္းကပ္ေနကာ

ေလးေထြသတိပ႒ာန္၊ နည္းလမ္းမွန္ကို

အျမန္ၾကိဳးစား၊ ႐ႈမွတ္ပြားသည္

စိတ္ထားျမတ္လွပါေပ၏။

(၄)

သံုးဆယ့္ေျခာက္(၃၆)ႏွစ္၊ စာေပခ်စ္လ်က္

အသစ္ထြင္ဆန္း၊ စာခ်တန္းကို

မပန္းလြယ္စြာ၊ ေျဖႏိုင္ပါ၍

(သာသနဓဇသိရီပဝရ) ဓမၼာစရိယ၊ ဘြဲ႕ကိုရသည္

ဉာဏ္ကထက္ျမက္ပါေပ၏။

(၅)

သက္သံုးဆယ့္ခြန္(၃၇)၊ ပညာမြန္ျဖင့္

အားသြန္ေဖြရွာ၊ ေဝေဝဆာသည့္

ဝိပႆနာ႐ႈနည္း၊ က်မ္းေတာ္ႀကီးကို

အၿပီးၾကိဳးစား၊ ဗုံးသံၾကားမွ

ေရးသားတီထြင္၊ ျပဳစီရင္သည္

ဉာဏ္ျမင္ႀကီးလွပါေပ၏။

(၆)

သက္ေလးငါး(၄၅)မွာ၊ ဘုန္းကံသာလ်က္

ေရာင္ဝါထြန္းပ၊ တန္ခိုးထ၍

ဗုဒၶသာသန၊ ႏုဂၢဟမွ

ပင့္ၾကေ႐ႊဘံု၊ ျမိဳ႕ရန္ကုန္သို႔

ျပည့္စံုတရား၊ ရွင္လူမ်ားအား

သနားက႐ုဏာ၊ ေရွး႐ႈကာျဖင့္

ႂကြလာ႐ႊင္ျပံဳး၊ သီတင္းသံုးသည္

ေထရ္ဘုန္းပြင့္လန္းေနေတာ့၏။

(၇)

တင့္တယ္သာယာ၊ ဆိပ္ခြန္႐ြာမွ

မဟာစည္ေက်ာင္း၊ အမည္ေကာင္းကို

မူေဟာင္းသညာ၊ မဖ်က္ပါဘဲ

မဟာစည္(သာသနာ့)ရိပ္သာ၊ ေခၚၾကပါ၍

ျမန္မာထင္ေပၚ၊ ကမၻာေက်ာ္သည္

ဘုန္းေတာ္ထူးလွေလေတာ့၏။

(၈)

တစ္သံုးတစ္တစ္(၁၃၁၁)၊ ျမန္မာႏွစ္တြင္

အသစ္ရိပ္သာ၊ ၾကိဳးစားကာျဖင့္

ေဆာင္းရာသီေပ်ာ္၊ မဂ္ဖိုလ္ေမွ်ာ္၍

နတ္ေတာ္လျပည့္၊ စဖြင့္ၾကည့္ရာ

သတိပ႒ာန္၊ တရားမွန္ကို

နည္းခံသူကား၊ ႏွစ္ဆယ့္ငါး(၂၅)မွ

စ,ထားေဟာျပ၊ သေဘာက်၍

မ်ားလွေယာဂီ၊ ျမန္မာျပည္မွ

ကမၻာဆီျပန္႔ေက်ာ္၊ လြန္ထင္ေပၚသည္

စည္ေတာ္ဟိန္းလွေလေတာ့၏။

(၉)

ေလးခြန္(၄၇)သက္ေတာ္၊ ေရာက္ျပန္ေသာ္ကား

ထင္ေပၚအဂၢ၊ (မဟာ)ပ႑ိတဟု

ျမတ္လွပ႑ိတ္၊ ဘြဲ႕တံဆိပ္ကို

ေ႐ႊစိတ္႐ႊင္ျပ၊ လႉခံရသည္

ဂုဏ္ကႀကီးျမတ္ေနေတာ့၏။

(၁၀)

သက္ေတာ္ေလးကိုး(၄၉)၊ ဘုန္းတန္ခိုးက

ပိုတိုးလာရ၊ ႀကံဳခဲလွသည့္

ဆ႒သဂၤါ၊ တင္ပြဲမွာတြင္

မဟာကႆပ၊ ျမတ္ေထရသို႔

ပုစၧကအျဖစ္၊ ေမးစိစစ္ရ

မလစ္ေစရ၊ ေဆာင္႐ြက္ရသည္

သံဃာ့အလယ္တင့္တယ္၏။

(၁၁)

ေနာင္လာေနာက္သား၊ ရွင္လူမ်ားတို႔

မွတ္သားေစငွာ၊ ရည္႐ြယ္ကာျဖင့္

က်မ္းစာသင့္ေတာ္၊ ရွစ္ဆယ္ေက်ာ္မွ်

ေဟာေဖာ္ေရးသား၊ စီရင္ထားသည္

ဝင့္ႂကြားထင္ေပၚေနေတာ့၏။

(၁၂)

မဟာစည္ဆရာ၊ ေထရ္မဟာသည္

ျမိဳ႕႐ြာႏွံ႔ျပား၊ ပင့္ႂကြသြားလ်က္

တရားဓမၼ၊ ေဟာၫႊန္ျပ၍

ပင္မေနရာ၊ ရန္ကုန္မွာလည္း

မ်ားစြာတြင္က်ယ္၊ ေဟာေျပမယ္ဟု

သံုးဆယ္သံုး(၃၃)ႏွစ္၊ ေ႐ြးစိစစ္၍

အသစ္တရား၊ ေဟာၫႊန္ၾကားကာ

အမ်ားေရွး႐ႈ၊ သာသနာျပဳသည္

သာဓုဘဝဂ္လွ်ံေလ၏။

(၁၃)

သက္ေတာ္ခြန္ရွစ္(၇၈)၊ ေရာက္သည့္ႏွစ္၌

ငါးရွစ္(၅၈)သိကၡာ၊ ရေသာဝါတြင္

ဆရာေထရ္ဘုန္း၊ စစ္ပြဲ႐ႈံးသုိ႔

တစ္သုံးေလးေလး(၁၃၄၄)၊ က်န္းမာေရးက

႐ုပ္ေသြးတိုးပို၊ ဒု-ဝါဆို၌

ေက်ာ္လိဆယ္(၁၀)ရက္၊ ေသမင္းလက္သို႔

အသက္ခႏၶာ၊ အပ္ရပါ၍

ၿမဲတာဘာမွ၊ မရွိၾကဟု

ေဟာျပဇာတ္သိမ္း၊ ခ်ဳပ္ျပတ္ၿငိမ္းသည္

စိတ္ထိန္းေနၾကရေလ၏။

(၁၄)

တရားစည္ႀကီး၊ ကမၻာဟီးေအာင္

႐ိုက္တီးေဟာျပ၊ သေဘာက်၍

အားရ႐ႊင္ျပံဳး၊ ေပ်ာ္ေနတုန္း၌

ေထရ္ဘုန္းဆရာ၊ ႐ႈမွတ္ကာျဖင့္

ၿငိမ္းရာႂကြသြား၊ တပည့္မ်ားမွာ

အစားထိုးမရ၊ ဆံုး႐ႈံးၾက၍

တမ္းတပူေဆြး၊ ႐ိႈက္ငိုေႂကြးလ်က္

ေမွ်ာ္ေတြးလြမ္းဆြတ္၊ သတိလြတ္ကာ

က်င့္ဝတ္ခဏ၊ ေမ့ေလ်ာ့ၾက၍

ေနာက္မွသံေဝ၊ ဘုန္းေျခာက္ေထြႏွင့္

စိေႏၲေသာ္မွ၊ ေတြ႕ၾကံဳရဟု

ေသာကေျဖကာ၊ သာသနာႏွင့္

ေတြ႕ခါၾကံဳလတ္၊ အလြန္ျမတ္သည့္

ဝိပသ္တရား၊ သတိထား၍

႐ႈပြားပါမွ၊ ဝဋ္ကၽြတ္ရမည္

ဒုကၡဇာတ္သိမ္းၿငိမ္းမည္တည္း။

(၁၅)

ဆရာေတာ္ဘုရား၊ မရွိျငားလည္း

မ်ားျပားသံဃာ၊ လူမ်ားစြာက

ဆရာဆံုးမ၊ ၾသဝါဒကို

ေန႔ညမျခား၊ လိုက္နာပြား၍

ေလးပါးသတိပ႒ာန္၊ စည္ေတာ္သံတို႔

ဟိန္းညံေနဆဲ၊ ရာျပည့္ပြဲမွ

ေထာင္ပြဲဦးတည္၊ ေရွ႕သို႔ခ်ီလ်က္

ေအာင္စည္ေအာင္လံ၊ ေအာင္ပြဲခံ၍

ေအာင္ရန္ေအာင္ေၾကာင္း၊ ေအာင္ဆုေတာင္းကာ

ေအာင္ေမာင္းသံေဝ၊ ေအာင္သေျပႏွင့္

ေအာင္ေစေအာင္ရာ၊ ေအာင္ေၾကာင္းျဖာ၍

ေအာင္ရာအတိတ္၊ ေအာင္နိမိတ္ျဖင့္

ေအာင္ဘိသိက္ျဖန္း၊ ေအာင္မဂ္လမ္းမွ

ေအာင္ပန္းကိုယ္စီ၊ ေအာင္ေ႐ႊျပည္သို႔

ေအာင္စည္သံဆန္း၊ ေအာင္ဆုမွန္းသည္

ေအာင္နန္းနိဗၺာန္ေရာက္ေစေသာ္။

[မဟာစည္နာယကအဖြဲ႕ဝင္ အရွင္စႏၵာဝရ(ပဲႏြယ္ကုန္း) ေရးသားပူေဇာ္သည္။]