(ေမာဟ အဝိဇၨာ )

အာရံုမွာ ေတြေဝေစတတ္တဲ့အတြက္
ေမာဟ-လို႔ ေခၚပါတယ္။

ဒီေမာဟဟာ ဉာဏ္ရဲ႔ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္ပါတယ္၊ အာရံုမွာ ေတြေဝေစတယ္ဆိုေပမယ့္ ဝိစိကိစၧာသေဘာလို မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ဘဲ ေဝေတေတျဖစ္ေနတာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး၊ အာရံုရဲ႔ အမွန္သေဘာကို မသိတာဘဲ ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါ့ေၾကာင့္ အာရံုရဲ႔ အမွန္သေဘာကိုမသိျခင္းသေဘာလို႔ ဆိုထားခဲ့ပါတယ္။

ဘဝင္က်လို႔ အိပ္ေပ်ာ္ေနသလို
မသိရံုသက္သက္လည္း မဟုတ္ပါဘူး၊ ဉာဏ္က အမွန္ကိုသိျပီး ေမာဟက အမွားကို သိပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ဉာဏ္ရဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္းဆိုရပါတယ္။

ဒီေမာဟဟာ သိသင့္တဲ့ အရာဌာနကို မိမိကိုယ္တိုင္လည္း မသိတတ္၊ မိမိႏွင့္ ျဖစ္ေဖာ္ျဖစ္ဖက္ (ယွဥ္ဖက္) အကုသိုလ္ ေစတသိက္မ်ားႏွင့္ မိမိျဖစ္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကိုလည္း မသိေစတတ္၊ ဒါေၾကာင့္ ဒီေမာဟကို အဝိဇၨာ-လို႔လည္း ေခၚပါေသးတယ္။

အဘိဓမၼာသေဘာအရ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ သစၥာ ၄-ပါး၊ ပုဗၺႏၲ၊ အပရႏၲ၊ ပုဗၺႏၲာပရႏၲ၊ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ဒီ ၈-ဌာနဟာ သိသင့္တဲ့ ႒ာနေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီ ၈-ဌာနအနက္ ဘံု ၃-ပါးမွာ ရွိရွိသမွ် ရုပ္နာမ္ေတြဟာ ဒုကၡသစၥာေတြခ်ည္း ျဖစ္ၾကပါတယ္၊ အဲဒီဒုကၡေတြက္ို ဒုကၡလို႔ မသိႏိုင္ျခင္းဟာ ဒုကၡသစၥာကို ဖံုးလႊမ္းတတ္တဲ့ အဝိဇၨာရဲ႔ သတၱိပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အလားတူပဲ တဏွာေလာဘကို ဒုကၡျဖစ္ေၾကာင္းမွန္း မသိျခင္းဟာ သမုဒယသစၥာကို ဖံုးလႊမ္းတတ္တဲ့ အဝိဇၨာရဲ႔ သတၱိပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

နိဗၺာန္ကို ဒုကၡခ်ဳပ္ရာမွန္း မသိျခင္းဟာ နိေရာဓသစၥာကို ဖံုးလႊမ္းတတ္တဲ့ အဝိဇၨာရဲ႔ သတၱိပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

မဂၢင္ ၈-ပါးကို နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း လမ္းေကာင္းလမ္းမွန္မွန္း မသိျခင္းဟာ မဂၢသစၥာကို ဖံုးလႊမ္းတတ္တဲ့ အဝိဇၨာရဲ႔ သတၱိပဲ ျဖစ္ပါတယ္။