ခံစားမႈ သဘာဝ ပယ္မရ။

ဤေနရာ၌ လြတ္ေျမာက္ေနသူ (ေႏွာင္ႀကိဳးမဲ့သူ) သည္ အာ႐ုံတရား ေ၀ဒနာမ်ားကုိ မခံစားေတာ့ၿပီေလာဟု ေမးစရာ ရွိပါသည္။

ခံစားမႈ ေ၀ဒနာတရားကား မည္သည့္ပုဂိၢဳလ္မွ် စြန္႔ပယ္ႏုိင္ျခင္း မရွိၾကေပ။ ပုထုဇဥ္တုိ႔ ခံစားသကဲ့သုိ႔ လြတ္ေျမာက္သူ အရိယာတုိ႔လည္း ခံစားၾကရသည္။

အသိစိတ္ ရွိေသာ လႈပ္ႂကြ႐ုပ္မွန္သမွ် ခံစားမႈ ေ၀ဒနာကုိ ပယ္စြန္႔႐ုိး ထုံးစံ မရွိေခ်။ ပယ္၍ ျဖစ္ေသာ တရားလည္း မဟုတ္။ ႐ုပ္သည္ မပယ္အပ္ေသာ (အပၸဟာတဗၺ) တရား မဟုတ္တုံေလာ။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘုရားက ဣတိ၀ုတ္ပါဠိေတာ္၌-
“ ရဟန္းတုိ႔၊ လြတ္ေျမာက္ၿပီးေသာ ပုဂိၢဳလ္အား မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာ၊ လွ်ာ၊ ကုိယ္ ဟူေသာ ဣေႁႏၵငါးပါးတုိ႔သည္ ထင္ရွား ရွိေနေသးသည္သာလွ်င္တည္း။ အၾကင္ဣေႁႏၵငါးပါးတုိ႔ ရွိေသးေသာေၾကာင့္ ႏွစ္လုိဖြယ္ မႏွစ္လုိဖြယ္ေသာ အာ႐ုံငါးပါးကုိ သုံးေဆာင္ရ၏။ ခ်မ္းသာ ဆင္းရဲဟူေသာ ခံစားမႈ ႏွစ္ပါးကုိ ခံစားရေသး၏။” ဟုေဟာၾကားထားေပသည္။

အရိယာပုဂိၢဳလ္တုိ႔သည္ ႐ုပ္ခႏၶာရွိေနေသးသျဖင့္ ခႏၶာႏွင့္စပ္၍ ျဖစ္ေပၚေသာ ေ၀ဒနာ အာ႐ုံတုိ႔ကုိ ခုိလႈံခံစားၾကသည္။ အာ႐ုံတရားတုိ႔၏ ေကာင္း မေကာင္းကုိ သိရွိၾက၏။ နားလည္ၾက၏။ ခံစားၾက၏။

- အဆင္းအာ႐ုံ လွ-မလွကုိ သိရွိခံစားၾက၏။
- အသံအာ႐ုံ သာယာမႈ- မသာယာမႈကုိ သိရွိ ခံစားၾက၏။
- အနံ႔အာ႐ုံ ေမႊး- မေမႊးကုိ သိရွိ ခံစားၾက၏။
- ရသာ႐ုံ ေျခာက္မ်ိဳးကုိ သိရွိ ခံစားၾက၏။
- ေတြ႕ထိမႈအာ႐ုံ ေကာင္း- မေကာင္းကုိ သ္ိရွိ ခံစားၾက၏။

လြတ္ေျမာက္ေသာ အရိယာပုဂိၢဳလ္တုိ႔သည္ အာ႐ုံ ၅-ပါးတရားတုိ႔ကုိ ကာမဂုဏ္အျဖစ္ သေဘာမထားဘဲ ခံစားၾကေလသည္။

ေရစႀကိဳ အရွင္ဧသိက
(ေႏွာင္ႀကိဳးမဲ့ လမ္းစဥ္ မွ)