စိတ္ကို မျဖဴစင္ေစေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား

ရဟန္းတို႔
ဤဥပမာကို နာၾကားၾကကုန္ေလာ့။
ေဆးဆိုးသမားတစ္ေယာက္သည္ အ၀တ္အစ
ကုိအေရာင္ဆိုး၏။ အျပာ၊ အနီ၊ အစိမ္းစသည္
ကို ဆိုး၏။ သို႔ေသာ္ အျပာ၊ အနီ၊ အစိမ္း
စေသာအေရာင္သည္ ထိုအ၀တ္၌ ၾကည္လင္
ပီသစြာ မထင္ေပ။ ထိုအ၀တ္သည္ ျဖဴစင္ျခင္း
မရွိေသာေၾကာင့္တည္း။ ညစ္ေထးလ်က္ရွိေသာ
ေၾကာင့္တည္း။

ထိုေဆးဆိုးသမားသည္ပင္ အ၀တ္စကိုအေရာင္
ဆိုးျပန္၏။ အျပာ၊ အနီ၊ အစိမ္း စသည္တို႔ကို
ဆိုး၏။ ထိုအ၀တ္စ၌ အျပာ၊ အနီ၊ အစိမ္းစေသာ
အေရာင္သည္ ၾကည္လင္ပီသစြာ ထင္ေလ၏။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထိုအ၀တ္စသည္ၾကည္
လင္ေသာေၾကာင့္တည္း။

ရဟန္းတို႔၊ စိတ္မျဖဴစင္ျခင္း၊ ညစ္ေထးျခင္းသည္
ညစ္ေထးေသာအ၀တ္စႏွင့္တူ၏။ စိတ္ျဖဴစင္ျခင္း၊
မညစ္ေထးျခင္းသည္ ျဖဴေဖြး စင္ၾကယ္ေသာ အ
၀တ္စႏွင့္တူ၏။ စိတ္မျဖဴစင္မညစ္ေထးျခင္းသည္
မေကာင္းေသာလားရာဒုဂၢတိအေၾကာင္းေပတည္း။
စိတ္ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းျခင္းသည္ ေကာင္းေသာလား
ရာ သုဂတိအေၾကာင္းေပတည္း။
စိတ္မျဖဴစင္ မညစ္ညဴးေစတတ္သည့္တရားတို႔ကား
၁။ သူတစ္ပါး၏စည္းစိမ္ကို ေရွး႐ႈႀကံစည္အလုိရွိျခင္း
(အဘိဇၥ်ာ)
၂။ မသင့္ေလ်ာ္ရာ၌ လုိခ်င္တက္မက္ျခင္း။
(၀ိသမေလာဘ)
၃။ သူတစ္ပါးတို႔အားပ်က္စီးေစလိုျခင္း။
( ဗ်ာပါဒ )
၄။ အမ်က္ထြက္ျခင္း။
( ေကာဓ )
၅။ ရန္ၿငိဳးဖြဲျခင္း။
( ဥပနာဟ )
၆။ ဂုဏ္ေက်းဇူးကိုေျခဖ်က္ျခင္း။
( မကၡ )
၇။ ဂုဏ္ၿပိဳင္ျခင္း။
( ပလာသ )
၈။ ျငဴစူျခင္း။
( ဣႆာ )
၉။ ၀န္တိုျခင္း။
( မစၧရိယ )
၁၀။ လွည့္ပတ္ျခင္း။
( မာယာ )
၁၁။ စဥ္းလဲျခင္း။
( သာေဌယ် )
၁၂။ စိတ္ခက္ထန္ျခင္း။
( ထမၻ )
၁၃။ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္း။
( သာရမၻ )
၁၄။ ေမာက္မာျခင္း။
( မာန )
၁၅။ အလြန္ေမာက္မာျခင္း။
( အတိမာန )
၁၆။ မာန္ယစ္ျခင္း။
( မဒ )
၁၇။ သတိေမ့ေလ်ာ့ျခင္း။
( ပမာဒ ) တို႔ေပတည္း။
ရဟန္းတို႔ ဤတရားတို႔ကိန္းေအာင္းေနလွ်င္ ဤတရား
တို႔ႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ စိတ္ညစ္ညဴး၏။ စ္ိတ္မျဖဴစင္ျခင္းျဖစ္
၏။ ဤတရားတို႔သည္ စိတ္ညစ္ညဴးေၾကာင္းေပတကား။
စိတ္မျဖဴစင္ေစေၾကာင္းေပတကားဟူ၍ သိျမင္၍ပယ္စြန္႔
သည္ရွိေသာ္ စိတ္မညစ္ညဴးေပ။ စိတ္ျဖဴစင္ျခင္းျဖစ္၏။

မူလပဏၰာသပါဠိေတာ္၊ မူလပရိယာယ၀ဂ္၊ ၀တၳသုတ္။
ဗုဒၶ၏ဥပမာတစ္ေထာင္၊ ေလးၿမိဳင္၊ စာ ၅၅/၅၆